Avrupa Konseyi ⇒ Sözleşmeler ⇒ Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi

Avrupa Konseyi üyesi devletlerin dışişleri bakanları tarafından Roma’da 4 Kasım 1950 tarihinde imzalanmış ve 3 Eylül 1953 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Avrupa Konseyi üyesi 46 devletin tümü Sözleşme’ye taraftır.

Türkiye, Sözleşme’yi 4 Kasım 1950 tarihinde imzalamıştır. 10 Mart 1954 tarih ve 6366 sayılı Onay Kanunu, 19 Mart 1954 tarih ve 8662 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Onay belgeleri, 18 Mayıs 1954 tarihinde Avrupa Konseyi Genel Sekreterliği’ne tevdi edilmiş ve Sözleşme, Türkiye bakımından bu tarihte yürürlüğe girmiştir.

Sözleşme’de, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nde güvence altına alınan medeni ve siyasi hakların sınırlı bir bölümüne yer verilmiştir. Bu sınırlı haklar listesi, daha sonra yürürlüğe giren protokollerle genişletilmiştir. Sözleşme’ye ek 16 Protokol bulunmaktadır. Sözleşme’nin kapsamı, Protokollerle eklenen yeni haklarla genişlemektedir. Fakat bu genişlemenin sadece Protokolleri onaylayan devletler açısından söz konusu olacağı unutulmamalıdır.

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin denetim organı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’dir.

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 1950 yılında kabul edilen orijinal metni için tıklayınız.

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 11., 14. ve 15. Protokoller ile değiştirilmiş, yürürlükte olan nihai metnine ulaşmak için tıklayınız.

Güncelleme tarihi: 8 Kasım 2023