Ayrımcılık Yasağı Eğitim Semineri: Kavramlar, Hukuksal Temeller, İzleme ve Belgeleme, 21-23 Ocak 2010

Ayrımcılık Yasağı Eğitim Semineri: Kavramlar, Hukuksal Temeller, İzleme ve Belgeleme, 21-23 Ocak 2010

İstanbul Bilgi Üniversitesi İnsan Hakları Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin Şubat 2009’dan bu yana yürütmekte olduğu Belgeleme ve Raporlama Yoluyla Türkiye’de Ayrımcılıkla Mücadele Projesi kapsamında 21–23 Ocak 2010 tarihlerinde avukatlara yönelik “Ayrımcılık Yasağı Eğitim Semineri: Kavramlar, Hukuksal Temeller, İzleme ve Belgeleme” başlıklı seminer düzenlendi. Seminer ırk ve etnik kökene dayalı ayrımcılık, din ve inanca dayalı ayrımcılık, engellilik temelinde ayrımcılık, cinsel yönelim temelinde ayrımcılık alanında çalışan STK’lara, sivil girişimlere ve sendikalara profesyonel veya gönüllü olarak destek sunan, çalışmalarına yardımcı olan, onlar adına yargısal veya idari yollara başvuran ve bunları takip eden avukatların katılımıyla İstanbul’da gerçekleşti.

Eğitim semineri ile proje kapsamında ele alınan ayrımcılık temelleri üzerine çalışan STK'lar, sendikalar ve sivil girişimlere destek sunan avukatların ayrımcılık vakalarının izlenmesi ve belgelenmesine yönelik kapasite gelişimini sağlamak amaçlandı. Aynı zamanda gerek aynı ayrımcılık temelinde gerekse farklı ayrımcılık temellerinde çalışan STK/sendikalar arasında bilgi ve tecrübe alışverişi sağlanması da seminerin amaçları arasında yer aldı. 

Eğitim seminerlerinde kaynak olarak proje kapsamında hazırlanmış olan eğitim rehberi kullanıldı. Ayrımcılık yasağına dair ulusal ve uluslararası mevzuatın üzerinde ayrıntılı olarak duruldu. 

İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı ve İnsan Hakları Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Turgut Tarhanlı’nın açış konuşması ile başlayan seminerin ilk sunumunu Proje Koordinatörü Burcu Yeşiladalı yaptı. Burcu Yeşiladalı projenin ve seminerin amaçları ve hedefleri hakkında katılımcılara bilgi verdi. Seminerin ilk günü Yrd. Doç. Dr. Kenan Çayır’ın (İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü, Öğretim Üyesi) “Sosyal bilimin gözünden ayrımcılık” başlıklı sunumu ile devam etti. İlk gün Yrd. Doç. Dr. İdil Işıl Gül (İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Öğretim Üyesi) ve Ulaş Karan (İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Araştırma Görevlisi) tarafından yürütülen “Ayrımcılığın tespiti” başlıklı grup çalışması ve katılımcıların sunumları ile sona erdi. 

Seminerin ikinci günü Yrd. Doç. Dr. İdil Işıl Gül’ün “Ayrımcılık yasağı: Uluslararası mevzuat, kavramlar ve tanımlar” başlıklı sunumu ile başladı. Bu sunumun ardından Ulaş Karan “Ayrımcılık yasağı: Ulusal mevzuat, kavramlar ve tanımlar” başlıklı oturumu gerçekleştirdi. Aynı gün, Yrd. Doç. Dr. Kenan Çayır’ın (İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü, Öğretim Üyesi) moderatörlüğünü yaptığı ayrımcı muameleleri izleme, belgeleme ve idari ve yargısal süreçlerde uygulama örneklerini içeren oturumda Av. Güler Polat (İstanbul Barosu Engelli Hakları Komisyonu Başkanı) “Ayrımcılık ve Engellilerin Hakları”, Av. Kazım Genç (Alevi Bektaşi Federasyonu Genel Sekreteri) “Ayrımcılık ve Zorunlu Din Dersi Uygulaması”, Av. Yasemin Öz (Kaos GL Avukatı) “LGBTT Bireylere Yönelik Ayrımcılık Konusunda Başvurulacak Mevzuat ve Kararlar” başlıklı sunumları gerçekleştirdiler. Bu sunumlarda özellikle örnek yargı kararlarına ve izleme ve belgelemede yaşanan problemlere değinildi. 

Seminerin ikinci günü Yrd. Doç. Dr. İdil Işıl Gül ve Ulaş Karan’ın birlikte yürüttükleri “Ayrımcılık yasağı, denetim mekanizmaları ve dava yolu” başlıklı oturumla sona erdi. 

Seminerin üçüncü ve son gününde ise Doç. Dr. Kübra Doğan Yenisey (İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Öğretim Üyesi) “İstihdamda ayrımcılık yasakları” ve Yrd. Doç. Dr. İdil Işıl Gül “Ayrımcı muamelelerin izlenmesi ve belgelenmesi” başlıklı sunumları gerçekleştirdiler. Sunumun ardından ayrımcılığın izlenmesi ve belgelenmesine yönelik uygulamalı bir grup çalışması düzenlendi. Üç günlük seminer katılımcıların değerlendirmeleri alındıktan sonra sertifikaların dağıtılmasıyla sona erdi. 

Seminer katılımcılarının ve konuşmacıların temsil ettiği kurumlar şöyle idi: 

  • Türkiye Körler Federasyonu 
  • Kafkas Dernekleri Federasyonu (KAFFED) / İstanbul Kafkas Kültür Derneği (İKKD) 
  • Türkiye Görme Engelliler Derneği 
  • Birleşik Taşımacılık Çalışanları Sendikası (BTS) 
  • Türk Musevi Cemaati 
  • Kafkas Derneği (KAFDER) 
  • Ayrımcılığa Karşı Kadın Hakları Derneği (AKDER) 
  • Lambdaistanbul LGBTT Dayanışma Derneği 
  • İstanbul Barosu Engelli Hakları Komisyonu 
  • İstanbul Rum Patrikhanesi 
  • İnsan Hakları Gündemi Derneği (İHGD) 
  • Çağdaş Hukukçular Derneği İzmir Şubesi 
  • Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) 
  • Altınokta Körler Derneği Genel Merkezi 
  • Adana Kadın Dayanışma Merkezi ve Sığınma Evi Derneği 
  • Hukukun Üstünlüğü Derneği 
  • İnsan Hakları Araştırmaları Derneği (İHAD) 
  • MAZLUMDER İstanbul Şubesi 
  • Uluslararası Hrant Dink Vakfı 
  • Alevi Bektaşi Federasyonu 
  • Kaos Gey ve Lezbiyen Kültürel Araştırmalar ve Dayanışma Derneği (Kaos GL) 
  • İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi 
  • İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 
  • İstanbul Bilgi Üniversitesi İnsan Hakları Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezi 

Belgeleme ve Raporlama Yoluyla Türkiye’de Ayrımcılıkla Mücadele Projesinin genel amacı, Türkiye'de süregelen ayrımcı uygulamaların ve pratiklerin ortaya çıkarılmasına katkıda bulunmak ve ayrımcılıkla mücadele yönünde çalışan mekanizmaların güçlendirilmesidir. 

Proje, sivil toplum örgütlerinin insan hakları ve temel özgürlüklerin korunmasında ve ayrımcılıkla mücadelede oynadığı önemli rol düşünülerek planlanmıştır. Proje, bu düşünceden hareketle ırk veya etnik köken, din veya inanç, engellilik ve cinsel yönelim temelli ayrımcılık meselesini ele alan, bu alanda çalışmalar yapan sivil toplum kuruluşlarının ayrımcılıkla mücadelede oynadıkları rolün güçlendirilmesini amaçlamaktadır. Bu amaca ulaşmak için proje kapsamında yapılacaklar şunlardır: 

  1. Ayrımcılık yasağı ve ayrımcılıkla mücadele üzerine çalışan STK'lar ve sendikalar arasındaki mevcut ağların güçlendirilmesi ve yeni ağların oluşmasının teşvik edilmesi, 
  2. Ayrımcılık üzerine çalışan STK, sendika temsilcilerinin ve avukatların ayrımcılık vakalarının izlenmesi ve belgelenmesine yönelik eğitim ihtiyaçlarının karşılanması ve bu alandaki kapasite gelişiminin sağlanması, 
  3. Türkiye'de ayrımcılığın varlığı ve yoğunluğu hakkında bilgi ve bilincin artırılmasına yönelik olarak, projede ele alınan dört farklı ayrımcılık temeli üzerine altı aylık izleme raporlarının hazırlanması. 

İstanbul Bilgi Üniversitesi, İnsan Hakları Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından yürütülmekte olan proje Avrupa Demokrasi ve İnsan Hakları Aracı-Türkiye Programı çerçevesinde finansal olarak desteklenmektedir. Projeye Global Dialogue ek finansman ile destek olmaktadır. 

İlgili Proje

Belgeleme ve Raporlama Yoluyla Türkiye’de Ayrımcılıkla Mücadele Projesi (Şubat 2009-Şubat 2011)