Birleşmiş Milletler'de İnsan Hakları Yorumları

Birleşmiş Milletler'de İnsan Hakları Yorumları

Birleşmiş Milletler'de İnsan Hakları Yorumları: İnsan Hakları Komitesi ve Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Komitesi 1981-2006

Derleyen ve metinleri çeviren: Lema Uyar

İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları 145

İnsan Hakları Hukuku Çalışmaları 5

ISBN : 975-6176-63-6

İstanbul, Eylül 2006

 

1976'dan beri yürürlükte olan Medeni ve Siyasi Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme ve Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme insan haklarının korunması ve geliştirilmesine yönelik en önemli Birleşmiş Milletler belgeleridir. 

Medeni ve Siyasi Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme ile kurulan İnsan Hakları Komitesi ve Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme ile Kurulan Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Komitesi, sözleşmelerin getirdiği raporlama sistemini yürütürken, sözleşmelerde yeralan her bir hakkın kapsam ve içeriğini açıklayan Genel Yorumlar kabul etmektedir. Genel Yorumlar, aynı zamanda, İnsan Hakları Komitesi'nin Medeni ve Siyasi Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme'ye Ek İhtiyari Protokol hükümlerine uygun şekilde, sözleşmeye aykırılıkla ilgili bireysel başvuruları inceleyip karara bağlarken dayandığı insan hakları standartlarını yansıtmaktadır. 

Türkiye, her iki Sözleşme'ye de taraf olup, İhtiyari Protokol'e etki kazandıracak iç hukuk işlemlerini tamamlamıştır. Sözleşmelerde yer alan uluslararası insan hakları hukukun temel kurallarının Türkiye hukuk düzeninde hayata geçirilmesinin hedeflendiği bu dönemde, yol gösterici nitelikte eserlere ihtiyaç duyulmaktadır. 

Bu anlamda, İstanbul Bilgi Üniversitesi İnsan Hakları Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezi ile İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları'nın ortak çalışması olarak yayınlanan bu kitap, Birleşmiş Milletler insan hakları sisteminin en önemli yapı taşları arasında olan her iki Komitenin hukuki deneyimini Türkiye hukuk literatürüne; Türkiye hukuk uygulamacıları, insan hakları alanında çalışan araştırmacılar, sivil toplum örgütleri başta olmak üzere ilgili tüm kişilere hukuki araştırma ve incelemelerinde bir başvuru kaynağı olarak sunulmaktadır.

Kitabı PDF formatında açmak için tıklayınız.

İnsan hakları yorumlarının kapsadığı konular şunlardır: 

  • Erkek ve kadınların medeni ve siyasi haklardan eşit yararlanması
  • Yaşama hakkı
  • İşkence, zalimane, insanlık dışı küçük düşürücü muamele ya da cezalandırmanın yasaklanması
  • Kişi özgürlüğü ve güvenlik hakkı
  • Özgürlüklerinden yoksun bırakılan herkese insanca davranılması
  • Düşünce özgürlüğü
  • Kendi kaderini tayin hakkı
  • Özel hayatın gizliliği
  • Çocuk hakları
  • Ayrımcılık yasağı
  • Vicdan ve din özgürlüğü
  • Azınlık hakları
  • Kamu yönetimine katılma, oy kullanma ve seçilme hakkı
  • Seyahat özgürlüğü
  • Yaşamaya elverişli konut hakkı
  • Ekonomik yaptırımlar ve ekonomik, sosyal ve kültürel haklara saygı arasındaki ilişki
  • Ekonomik, sosyal ve kültürel hakların uygulanmasında ulusal insan hakları kuruluşlarının rolü
  • Engellilerin ekonomik, sosyal ve kültürel hakları
  • Yaşlıların ekonomik, sosyal ve kültürel hakları
  • Eğitim hakkı
  • Yeterli beslenme hakkı
  • Sağlık hakkı
  • Su hakkı
  • Herkesin kendi yarattığı herhangi bir bilimsel, edebi ya da sanatsal üründen doğan maddi ve manevi çıkarların korunmasından yararlanma hakkı